NUÔI DƯỠNG - CHĂM SÓC

NUÔI DƯỠNG - CHĂM SÓC

Mục đích chính của việc nuôi gà chọi là sử dụng con trống vào việc huấn luyện và thi đấu. Đa phần gà mái và những con trống không thành công trong quá trình tập luyện cũng như thi đấu thường được giết thịt.
Đối với gà mái, từ khi nở ra, lớn lên con nào có ngoại hình "ngố" thể chất khoẻ mạnh, tính khí hung dữ và có một số đặc điểm ngoại hình qui định phẩm chất tốt sẽ được giữ lại làm gà mái sinh sản. Chúng được kiểm định qua vài lứa, nếu sản xuất ra được nhiều gà trống đạt thành tích cao thì tiếp tục sử dụng nhân giống, nếu không đạt thì bị loại bỏ, chuyến sang giết thịt. Đối với gà trống, con nào có ngoại hình tốt, thể chất tốt, tính tình hung hăng thì được đưa vào huấn luyện, trong quá trình này người ta tiếp tục chọn theo các tiêu chí:
- Có thể chất tốt (có khả năng chịu đòn, gan lì, luyện tập và thi đấu bền bỉ).
- Có thế đánh hay, đòn đá đẹp và hiểm.
- Có khả năng tránh đòn tốt.
Tỉ lệ gà được huấn luyện thành công và trở thành gà thi đấu là rất thấp, chỉ đạt dưới 20% so với tổng số gà trống lúc nở ra.
Phân bố
Gà chọi được nuôi từ xa xưa ở nhiều địa phương thuộc tỉnh Bình Định. Đến nay, ước tính cả tỉnh có khoảng 1000 gà trống được tuyển chọn, huấn luyện và sử dụng làm gà thi đấu ở các cấp độ khác nhau. Tất cả các huyện và thành phố đều có nuôi và tổ chức trường đấu gà, song tập trung nhất là thành phố Qui Nhơn, Tây Sơn và Hoài Nhơn.
Chơi gà chọi cũng là hoạt động giao lưu văn hoá, cho nên giống gà chọi Bình Định hiện nay không chỉ tồn tại riêng ở Bình Định mà còn phát tán ra các tỉnh lân cận như Quảng Ngãi, Phú Yên, Khánh Hoà, Gia Lai, ĐakLak.
Gà trống thi đấu đạt thành tích cao thường được bán đi nhiều nơi trong và ngoài nước.
Phương thúc nuôi gà chọi và tổ chức chọi gà ở Bình Định
Người chơi gà chọi ở Bình Định Khá đông, song phần lớn là người nuôi gà trống với số lượng ít (1 - 3 con), có một số gia đình nuôi gà mái để tạo giống. Nếu có dòng mái tốt thì họ thường giữ độc quyền, không bán con mái ra ngoài mà chỉ bán con trống.
Chọn và nhân giống
- Chọn dòng mái tốt theo ngoại hình, thể chất (thường là những con mái dữ) và đời trước cũng như đời sau của nó có nhiều con trống đạt thành tích cao. Gà mái chọn nhân giống thường là đã đẻ một vài lứa và tuổi không quá già (<6 năm tuổi).
- Chọn gà trống có ngoại hình tốt và có thành tích cao, tuổi từ 1.5 - 4.0 năm, không đồng huyết với mái đã chọn.
- Bổ sung dinh dưỡng cho gà trống và gà mái đã chọn trong suốt một tháng trước khi giao phối.
- Tiến hành ghép phối (thường là vào cuối tháng chạp và đầu tháng riêng).
- Ấp nở: theo truyền thống, người ta thường cho gà nở vào mùa xuân bằng phương thức ấp tự nhiên do bản thân gà mẹ thực hiện với một vài động tác hỗ trợ của con người. Đã có một số thử nghiệm ấp bằng máy, song lại được đánh giá là chưa thành công, thể hiện ở nhược điểm là gà lớn lên có khả năng thi đấu rất kém.
Thức ăn và dinh dưỡng
Theo truyền thống, gà chọi Bình Định được nuôi dưỡng bằng thức ăn tự nhiên dạng nguyên, bao gồm: lúa, gạo, ngũ cốc, giun, dế, động vật thuỷ sinh, côn trùng cây cỏ,.... Ngày nay, người ta sử dụng thức ăn hỗn hợp công nghiệp để cho gà con ăn ở giai đoạn theo mẹ. Sau 1.5 tháng tuổi cho thêm lúa, gạo, cơm, ngô, ếch, nhái, lươn, thịt bò, lòng đỏ trứng, rau, giá,.... khi tăng lượng lúa thì rút dần cám công nghiệp , đến khi tách mẹ thì cho ăn hoàn toàn bằng lúa. Cho gà ăn làm hai bữa vào 9 giờ sdáng và 4 - 5 giờ chiều. Riêng gà con cho ăn tự do, gà tách mẹ ngoài hai bữa chính còn tự đi kiếm ăn. Gà lớn trên 6 tháng cho ăn thêm rau, giá, xà lách, chuối sứ, cà chua, mỗi tuần cho ăn thêm 1 - 2 bữa lươn hoặc thịt bò.
Khẩu phần ăn cho gà con tách mẹ (cho ăn tự do):

cám gạo : 10%
- bắp : 20%
- lúa : 30%
- Cá tươi nấu chín : 20%
- Rau( muống, cải, xà lách) : 20%.
* Khẩu phần cho một gà trống thi đấu/ ngày:
- Lúa : 0.25 kg.
- Rau, giá : 0.10 kg.
- Lươn, thịt bò : 0.10 kg.

Bảng nhu cầu dinh dưỡng trong khẩu phần thức ăn

Có tầm vóc to lớn, chân cao, xương ống chân to, ngón dài và khoẻ, bàn chân (ống chân) gà trưởng thành có con dài tới 15 cm, song thường thấy loại 10 - 13 cm. Ngực rộng với cơ ngực nổi rõ. Đùi to, dài và cơ phát triển. Tuy nhiên bụng lại rất gọn, khoảng cách giữa hai mỏm xương chậu hẹp (1.5 - 3.0 cm ở gà trống). Phao câu và lông đuôi phát triển (lông đuôi có thể dài tới 30 cm). Khối lượng cơ thể trưởng thành của gà trống có thể đạt 5.0 kg, song thường gặp loại gà nặng từ 3.5 - 4.5 kg. Khối lượng cơ thể trưởng thành của gà mái đạt 3.5 - 4.0 kg. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi dưỡng và huấn luyện gà, người ta thường khống chế khối lượng của gà trống thi đấu ở khoảng 3.0 - 3.8 kg, là khoảng khối lượng mà gà phát huy tốt nhất các đòn đá hay và hiểm. 
- Chỉ tiêu Trống Mái
- Dài thân (cm) 22 20
- Vòng ngực(cm) 41 31
- Dài lườn (cm) 13,5 12
- Sâu ngực (cm) 15,75 13,5
- Cao chân (cm) 31,5 25
- Dài đùi (cm) 17,5 11,5
Một số đặc điểm ngoại hình khác
- Gà chọi Bình Định có ít lông, lông to, dài, cứng và dòn (rất dễ gãy).
- các phần đầu, cổ, ngực, đùi rất thưa lông nhưng hai cánh có bộ lông phát triển, giúp gà có khả năng cất cao mình để tung đòn đá.
- Mặt gà gọn gàng, thường khômg có tích, tai ít phát triển.
- Mồng nhỏ và thấp, có 3 loại mồng (lá, dâu, cục)
- Mỏ gà to, ngắn, nhọn và khoẻ.
- Mắt thường nhỏ và sâu. mí mắt dầy, màu mắt đa dạng: mắt bông (màu đen pha trắng), mắt hạt cau (màu nâu có tia phát từ đồng tử ra xung quanh), có con mắt màu đồng thau hoặc mắt đen, xanh. .
Các tính trạng đặc biệt
Gà chọi Bình Định có thể chất tốt, thể hiện ở đặc điểm có sức chịu đòn khá và thi đấu bền bỉ, rất nhiều con chịu đựng được 40 hiệp đấu liên tục (mỗi hiệp dài 20 phút và thời gian giải lao giữa các hiệp là 5 phút). Nhiều gà chọi Bình Định đã thi đấu và nổi tiếng ở các trường đấu Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Cam pu chia, Thái Lan,...nhờ các thế đánh hay, đòn đá đẹp và hiểm. Gà chọi Bình Định có tốc độ sinh trưởng chậm, trên 1 năm tuổi mới thành thục về thể vóc. Nuôi theo phương thức truyền thống tại các hộ gia đình

KINH NGHIỆM NUÔI GÀ TỪ TƠ LÊN GÀ CHIẾN

Trước tiên Tôn lập xin chân thành cám ơn anh em trong suốt thời gian qua đã luôn động viên khích lệ  trong sự đam mê nuôi gà đòn.và có nhiều anh em có nhã ý muốn chia sẻ kinh nghiệm nuôi gà của tôi

thật lòng mà nói thì tôi cũng chỉ ở cấp sơ đẳng thôi chưa có gì hay cả,chỉ là sự tìm tòi học hỏi của thế hệ đi trước và anh em nữa.kinh nghiệm thì chưa có nhiều nhưng cũng mong chia sẻ cùng  để làm chỗ giao lưu và qua đây tôi cũng mong được sự đóng góp ý kiến của tất cả  để cũng nhau chia sẻ kinh nghiệm

GÀ TƠ : Thường thì 8 tháng gà bắt đầu gáy căng và có thể thử chân đòn cắt tai tích

sau khi thử đòn lối vừa ý rồi ta bắt đầu nuôi vào chế độ

1 . CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG

 - 5h cho uống nước đêm : cho cần gà rắn chắc, không bị hóc nước khi lâm trận

 - 8h cho ăn 2/3 diều lúa ngâm

 - 10h tắm rửa phun nước chè đặc phơi nắng khoảng 1,5 đên 2 tiếng cho vào mát

 - 13h cho gà ăn thêm ít rau xanh(giá đỗ,cà chua.cách 3 ngày cho ăn thêm ít mồi tươi"thịt chó.thịt bò + lươn+trứng cút lộn")

 - 17h chiều cho gà ăn bữa chiều 3/4 diều lúa

2. CHẾ ĐỘ TẬP LUYỆN

 - Gà mới cắt tai thì nên cho gà chạy lồng vào buổi sáng + chiều (mỗi lần chạy khoảng 30 đến 60 phút).

 - sau khi gà lành tai tích cho gà nhảy chân 15 phút sau đó nghỉ 2 ngày bắt đàu om chườm nước nóng(tùy theo anh em chế biến nồi om của mỗi người.minhphuong thì thường om bằng lá chè xanh+ngải cứu+xả+ít nghệ+1 chút phèn+lá ổi + …. )

 -1 tuần sau cho gà nhảy lần 2=20 phút=nghỉ 2 ngày sau om chườm+(chạy lồng)

 - 8 ngày sau nhảy lần 3=2 hồ(mỗi hồ 20 phút=nghỉ 4 ngày sau om chườm+(chạy lồng)

 -15 ngày sau cho gà đi hơi=90 phút hơi=nghỉ 2 ngày sau om chườm+2 ngày sau chạy lồng

 -10 ngày sau cho gà nhảy chân lần 3= 3 hồ đòn=nghỉ 5 đến 7 ngày tùy theo mức độ tang của gà sau đó om chườm(chạy lồng)"kỳ xổ lần 3 này có thể vào nghệ nhẹ cho gà được"

 -21 ngày sau cho gà vần hơi=150 phút hơi=nghỉ 4 ngày bắt đầu om chườm (chạy lồng)

 -18 ngày sau bắn chân ra chiến